Historia szkoły w Siedliskach

Misja szkołyPriorytetem w naszej szkole jest wysoka efektywność kształcenia, przygotowanie do dalszej edukacji, zapewnienie warunków wszechstronnego rozwoju każdego ucznia.

Wizja szkoły: Jesteśmy szkołą nowoczesną, bezpieczną i przyjazną. Pracujemy jako zespół, szanująci wspierając się nawzajem. Uczymy kreatywności i odpowiedzialności. Jesteśmy otwarci na świat i zmiany w nim zachodzące. Nasza szkoła jest zakorzeniona w tradycji lokalnej i narodowej. Kształcimy swoich wychowanków w oparciu o szacunek do drugiego człowieka, poszanowanie systemu wartości, dziedzictwa kulturowego i historycznego. Uczeń w naszej szkole osiąga sukces na miarę swoich możliwości, uczy się żyć w środowisku i dla środowiska. Kształtujemy w uczniach wrażliwość na dobro, prawdę i piękno.

HISTORIA
SZKOŁY W SIEDLISKACH
1816 – 2004

(skrót odczytany na otwarciu sali gimnastycznej)

CZĘŚĆ I

Zanim przypomnimy wszystkim tu zebranym historię powstania i funkcjonowania szkoły w Siedliskach wypada nam wspomnieć o samej miejscowości.

Nazwa miejscowości pochodzi prawdopodobnie od „sadyb” ludzkich, być może jednych z wcześniejszych na tych terenach. O tym, że wieś istniała już w XII wieku świadczą znalezione tu ułamki ceramiki datowane na ten okres. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1325 r. z rachunków świętopietrza – opłat na rzecz papiestwa uiszczanych przez kraje uznające jego zwierzchnictwo (Polska płaciła je od ok. 990 r.). Jan Długosz w statystycznym opisie beneficjów Kościoła katolickiego w Małopolsce – „Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis  1470 – 1480” (t.2, s.237; t.3, s.201) – informuje o istnieniu w Siedliskach kościoła parafialnego oraz folwarku. Z kolei „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich” z roku 1889 wymienia istniejące we wsi kapelanię rzymsko-katolicką i szkołę ludową.1

 

 

CZĘŚĆ II

Początki szkoły w Siedliskach należy wiązać z datą 1 stycznia 1816 r., kiedy to spisana została pierwsza „Ustawa Szkolna” dla młodzieży wsi Siedliska, Sędziszowa i Stróżna przez ówczesnego właściciela wsi Michała Miłkowskiego.1 Nauki czytania, pisania i czterech podstawowych działań rachunkowych miał udzielać ksiądz pleban w sali organistówki położonej niedaleko dworu i kościoła. Dziedzic ustanowił również fundusz w postaci zboża, słomy i drewna opałowego od kmieci jako zapłatę za naukę. Szkoła parafialna, w której nauczali kolejni proboszczowie parafii przetrwała do 1867 r.2

Najstarszy zachowany wraz z nazwiskiem nauczyciela spis uczniów pochodzi z 1871r. Od 1883r. wieś posiada nowy drewniany budynek szkolny postawiony przy drodze na działce ofiarowanej po parcelacji gruntów dworskich przez dziedzica Michała Mączyńskiego.3

Przez cały okres I wojny światowej (1914 – 1918) trwała nauka przerywana od czasu do czasu epidemiami i działaniami wojennymi. Przypomnijmy, że w sąsiedztwie w 1915 r. miała miejsce bitwa pod Gorlicami wymieniana w podręcznikach do historii. Pozostawiła po sobie pamiątki w postaci licznych cmentarzy wojennych. W czasie wojny zaginęła pierwsza kronika szkolna. W nowej prowadzonej od 1916 r. znajdziemy nie tylko wydarzenia dotyczące społeczności lokalnej, ale również pobrzmiewają w niej echa historycznych wydarzeń (np. wojna polsko-bolszewicka), w których mieszkańcy Siedlisk mieli swój udział.

Okres dwudziestolecia międzywojennego zaowocował w naszej szkole bogatą działalnością wychowawczo – artystyczną. Od 1929 r. wystawiane były w szkole sztuki teatralne przygotowywane przez p. Tomasza Wysowskiego, kierownika szkoły. Sukcesy w tej dziedzinie skłoniły go do założenia w 1934 r. Teatru Ludowego prezentującego już dość spory repertuar.4 Dwa lata wcześniej powstał Związek Strzelecki skupiający młodzież i starszych. Zaś od 1935 r. mieszkanki Siedlisk mogły kształcić się w koronkarstwie podczas prowadzonego tu przez p. Zofię Dunajczanową kursu.

Rok szkolny 1939/40 rozpoczęto w Siedliskach należących teraz do Generalnej Guberni dopiero 1 grudnia. Warunki okupacji niemieckiej były dla oświaty bardzo trudne. Zakazano nauki historii i geografii. Zamiast podręczników korzystano z wydawanych przez Niemców pism „Ster”. Miejscowa ludność pracowała w obozach pracy przymusowej i przy budowie okopów. Przeżyła również likwidację getta żydowskiego w Bobowej (13 – 15 sierpnia 1942 r.) oraz wspierała działalność partyzantki walczącej na tych terenach z okupantem.5 Ciężkie warunki życia i strach sprawiały, że z niecierpliwością oczekiwano końca wojny.

CZĘŚĆ III

Po wyzwoleniu Siedlisk spod okupacji niemieckiej 17 stycznia 1945r. przez wojska Armii Czerwonej, rozpoczęto naukę szkolną już w lutym. W sześcioklasowej szkole powszechnej pracowało trzech nauczycieli. Funkcję kierownika szkoły pełnił do 1965r. p. Tomasz Wysowski. Wczesny okres powojenny upłynął na remoncie budynku zniszczonego wskutek działań wojennych oraz dostosowywaniu programu i treści nauczania do nowych warunków społeczno-politycznych Polski Ludowej.

Już w 1948 r. podjęto starania o budowę nowego budynku szkolnego. Pomimo ofiarności mieszkańców wsi i usilnych starań kierownika szkoły nie rozpoczęto budowy z powodu braku zgody ówczesnych władz. Dopiero okres „odwilży” przyniósł zasadniczą zmianę : 2 maja 1958 r. rozpoczęto budowę nowej szkoły, która została oddana do użytku dnia 17 września 1959 r. Nadzorem nad pracami zajmował się kierownik szkoły, a budynek został postawiony dzięki dużej ofiarności mieszkańców, którzy pracowali przy jego budowie.6

Rok 1965 zapisał się w historii naszej wsi tak doniosłym wydarzeniem jak elektryfikacja, a pierwszą lampę elektryczną zapalono właśnie w szkole dnia 13 grudnia 1965 r.7

Życie szkolne toczyło się spokojnym rytmem i tylko w kronikach szkolnych odnajdujemy burzliwe echa historii tamtych dni notowane skrzętnie przez kolejnych dyrektorów tej placówki : p. Kazimierza Marszała, p. Marię Kazanową, p. Jadwigę Zych-Rafa. Pracujący w naszej szkole nauczyciele dbali, podobnie jak i dziś,  o wysoki poziom nauczania i wychowania, czego dowodem byli i są absolwenci kontynuujący później naukę w szkołach średnich i kończący studia wyższe. Wielu z nich podjęło pracę w zawodzie nauczyciela, niektórzy w macierzystej placówce.

CZĘŚĆ IV

Wraz z czasem przybywało mieszkańców, a co za tym idzie rosła w naszej szkole liczba uczniów. W związku z tym konieczna stała się rozbudowa budynku szkolnego.

Tego trudnego zadania podjęła się nowa dyrektor szkoły p. Bożena Tkacz, która objęła swoją funkcję w 1990 r. Rok później odnowiono Społeczny Komitet Rozbudowy Szkoły powołany jeszcze w 1983 r. Rozpoczęła się zbiórka środków finansowych przeznaczonych na realizację tego przedsięwzięcia. Dzięki uporowi pani dyrektor i pracy społecznej mieszkańców wsi 29 kwietnia 1991 r. rozpoczęto prace przy modernizacji i rozbudowie placówki. Nie bez znaczenia były też środki finansowe przyznane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Efekty cieszyły wszystkich.

W 1992 r. nadzór nad pracami budowlanymi przejął nowy dyrektor szkoły p. Marian Skowron. Jego intensywne wysiłki w poszukiwaniu nowych źródeł finansowania dalszej budowy okazały się na tyle skuteczne, że udało się wyposażyć szkołę w nowoczesny i ekologiczny system grzewczy oraz rozpoczęto prace wykończeniowe wewnątrz nowego budynku.

Zakończenie prac modernizacji i rozbudowy szkoły w dniu 1 września 1997 r. przypadło w udziale dopiero jego następcy, którym został w 1996 r. obecny dyrektor – p. Wiesław Job.8

CZĘŚĆ V

Na mocy Ustawy z dn. 8 stycznia 1999 r. oraz Uchwały Rady Gminy Bobowa z dn. 29 marca 1999 r. utworzone zostało w Siedliskach 3-letnie gimnazjum z obwodem, do którego weszły miejscowości: Siedliska, Sędziszowa i Stróżna. Przed dyrektorem obu szkół: szkoły podstawowej i gimnazjum stanęło kolejne trudne wyzwanie. Szkoła, by zapewnić uczniom wszechstronny rozwój, powinna mieć również wymiarową i odpowiednio wyposażoną salę gimnastyczną. Natychmiast rozpoczęto starania o pozwolenie na budowę i sfinansowanie takiego obiektu w Siedliskach. Dzięki przychylności władz gminnych oraz staraniom i ofiarności mieszkańców wsi, nauczycieli, dyrektora i Rady Szkoły przygotowano projekt i ogłoszono przetarg. Przetarg wygrała firma Hażbud z Gorlic. Pierwszego września 2002 r. prace ruszyły pełną parą po to, by 15 października można już było wmurować kamień węgielny pod budowany obiekt sportowy. 6

Nasz dyrektor p. mgr Wiesław Job dwoił się i troił, aby pozyskać potrzebne środki finansowe na dokończenie inwestycji. Dnia 20 maja bieżącego roku prace zostały ukończone.

Szczególnej życzliwości mieszkańców wsi, władz gminnych, powiatowych i wojewódzkich wspierających inwestycję zawdzięczamy to, że mogliśmy się tu dziś razem spotkać na otwarciu sali gimnastycznej.


Archiwalne zdjęcia budynku szkolnego


Archiwalne zdjęcia z wycieczek Szkolnych


Archiwalne zdjęcia klasowe


1 Sowa Barbara, Początki wsi Siedliska. – „Nasza Gmina” 1999, nr 1 : Lipiec.

2Wysowski Tomasz, Stecowa Wiktoria, Monografia wsi Siedliska powiatu gorlickiego, Siedliska 1933, Archiwum Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Siedliskach ( dalej ASPGS ).

3 Orłowski Józef, Dzieje parafii Siedliska koło Bobowej w latach 1790 – 1939, Tarnów 2002, s.115.

4niektórzy podają inne nazwisko właściciela, a właściwie właścicielki

5Wysowski Tomasz, Stecowa Wiktoria, Monografia wsi Siedliska powiatu gorlickiego, Siedliska 1933.

6Sowa Barbara, Powiat gorlicki w latach 1945 – 1950, Kraków 1998, s.46.

7ASPGS, Kronika Szkoły Podstawowej w Siedliskach.

8Ibidem.

9ASPGS, Kronika Szkoły Podstawowej w Siedliskach.

10ASPGS, Kronika Gimnazjum w Siedliskach.

Zebrała i opracowała
mgr Barbara Sowa

Skip to content